DIŞ PARAZİTLER

Baş, vücut ve kanat biti olarak yaşadığı bölgeye göre ayrılırlar. Tavuklar bitlerini kendi gagaları ile vurarak öldürebilir. Ancak baş biti bu açıdan oldukça rahatsız edicidir. Hayvanın başındaki bitlere ulaşması oldukça zordur ve çoğaldıkça tavuğun uyumasını bile engeller. Kanat biti oldukça küçüktür. İnce tüyleri yerler. Fazla rahatsız etmemekle birlikte sarı renkli, yeşilimsi renklidir. Yaygın ve en önemli olan bit ise kırmızı tavuk biti olmaktadır. Kırmızımtrak renkli olup armut biçimindedir. Güvercinlerde sıklıkla rastlanır. Genç hayvanları tercih ederler ve muazzam bir şekilde rahatsız edicidirler. Kaşındırdıkları gibi bol miktarda kan emerler. Sayıları çoğalırsa hayvan ölümüne neden olurlar. Tavuk bitlerinin genel sorunları şöyledir:

• Tavukta yumurta verimini etkileyip düşüşe sebep olurlar ve tavukta kilo kaybı da gerçekleşir.
• Sağlık durumunu genel olarak etkileyip ölüme neden olabilirler.
• Kansızlık ve buna bağlı olarak da yumurta kalitesinin düşmesini sağlarlar.
• Tavuklarda stres oluşturarak gergin bir hale sokarlar.

Bitler beslenme zamanı yani geceleri ortaya çıkarlar. Bu yüzden çoğu zaman kümes içerisinde fark edilemeyebilirler. Kümesin tamamını sardıkları zaman ise büyük ölçüde kayıplara neden olurlar. 

Bitten Korunma Yöntemleri

• Kümesi Düzenli Aralıklar İle Temizlemek: Doğal ortama salınmayan ve sadece kümeste beslenen tavuklar için bit baş belasıdır. Düzenli temizlik ve havalandırma bu riski azaltır. Ayrıca kümes tabanının hemen üzerinde kireç kullanımı da tavuk biti riskinin önüne geçmede olukça büyük bir önem taşır.
• Tavuklar İçin Topraklanacak Alan: Tavuklar kaslarını esnetmek ve bitlerden kurtulmak için toprakta eşinmeyi sık sık yaparlar. Salma tavuklarda bit nadiren görülür, ancak kapalı kümes bakımında eşinme ihtiyacını da gidermek gerekir. Kümesin uygun yerine tavukların eşinmesi için toprak yaymak gerekir.
• Diğer yöntem ise kimyasal yöntem, bit ilacı olmaktadır.

Pireler

Bitte olduğu gibi tavuk piresi gaga veya pençe tarafından kırılması kolay olmayan bir parazittir. Sert kabuklarından dolayı pireleri kırmak oldukça güçtür. Pireler de bitin neden olduğu sorunlara yol açarlar. Bitlerden farkı antenlerinin büyük, daha uzun gövdeli ve iyi gelişmiş gözlere sahip olmasıdır.

Tavuğun tüylü kısımlarındaki pirelerin fark edilmesi biraz zordur. En çok baş kısımda bulunur. Ancak çıplak olan kısımlarda siğil veya benek gibi gözükürler.

Pireler tavuklar için tabi ki zararlıdır, ilk olarak hayvanı tahriş ederler ve uyuza neden olabilirler. Ayrıca salmonelloz, trippanozomiyazis ve bruselloz gibi hastalık taşıyıcısı da olabilirler. Bazı durumlarda tavuk piresi insan için de zararlı olabilir. Fark edildiği an beklemeden tedaviye başlanması yani veterinere danışılması gerekir.

Kümes kenesi olarak da bilinen argas persicus, tavuklar için oldukça rahatsız edici bir parazittir. Yassı şekilleri ile geceleri beslenmeleri gerçekleştirirler ve kan emerler. Bir gece kan emdikten sonra 4-5 sene beslenmeden hayatlarını devam ettirebilirler. Sayılarının fazla sayıda olması tavukların kansız kalması ile sonuçlanır. Şiddetli kaşıntı yaparlar ve bulaşıcı tavuk hastalıklarını da taşıyabilirler.

Uyuz böceği ısırdığı zaman çok büyük bir kaşıntı hissi uyandırır. Deri altına yerleşen böcek hayatını sürdürmeye devam eder ve hareket de edebilir. 

Kızarıklık, kabarıklık ve su kabarcıkları bu böcekten kaynaklanabilir.